Rynek 50 plus

Kobieta wywiadu. Izabella Horodecka

Artykuł został opublikowany 29 sierpnia 2022

"Wśród nas jeszcze żyją prawdziwi bohaterowie minionej wojny, których czyny są często nieznane nawet najbliższej rodzinie."  Prof. Antoni Kępiński

We wstępie do książki Izabelli Horodeckiej  "Szybko i skutecznie 1939-1945. Raport najniebezpieczniejszej kobiety podziemia"  Witold Kieżun ps."Wypad" pdp. AK napisał   "...wspomnienia Izabelli Horodeckiej napisane w 1946 roku, a wiec z zachowaniem świeżej pamięci, z mnóstwem szczegółów, nazwisk, pseudonimów, dat, są poważnym dokumentem historycznym bohaterstwa kobiet... "  
Wspomnienia Izabelli Horodeckiej posłużyły realizatorom filmu "Ludzie i bogowie" do stworzenia filmowej bohaterki serialu, Belli, zagranej doskonale przez Katarzynę Dorosińską.  "Ludzie i bogowie" w reżyserii Bodo Koxa przedstawiają wydarzenia związane z oddziałem o kryptonimie „Pazur”, działającym w czasie II wojny światowej w Warszawie, w strukturach kontrwywiadu Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej. Jego pierwowzorem był słynny oddział bojowy kontrwywiadu o kryptonimie „Wapiennik", który powstał w 1941 r., a jednym z jego głównych zadań była likwidacja osób skazanych wyrokami sądów podziemnych. Wydarzenia pokazane w serialu "Ludzie i bogowie" zostały zainspirowane prawdziwymi akcjami, o których głośno było w okupowanej Warszawie.

„Obdarzona wybitną inteligencją, podejmowała się nieraz rozpracowań - zdawałoby się - beznadziejnych” - napisał o Izabelli Horodeckiej ps. „Teresa” Stefan Matuszczyk ps. „Porawa”, dowódca 993/W.  Setki razy przenosiła broń. Ubezpieczała kolegów przed każdą akcją - odbierała od nich dokumenty, dawała pistolety i granaty, później je zabierała i zwracała dokumenty. Jej prywatne mieszkanie przy ulicy Walecznych w Warszawie stanowiło schronienie dla ludzi zagrożonych aresztowaniem, przez długi czas mieszkała w nim ukrywająca się przed Niemcami Żydówka. Odbywały się tam również odprawy i wykłady podchorążówki.

Po raz ostatni Izabella Horodecka wzięła udział w akcji 993/W dwa tygodnie przed powstaniem. Wybuch powstania 1 sierpnia zastał Ją na ulicy. Poszła do powstania tak, jak stała. W powstaniu warszawskim trafiła do Kompanii „Zemsta”, baonu „Pięść” Zgrupowania „Radosław”. Brała udział w obronie Woli, potem Starówki. 29 sierpnia znów została ranna. Ze Starówki wyszła 2 września o dziesiątej rano na Żoliborz, przez właz kanałowy na placu Krasińskich jako jedna z ostatnich. Dwa dni później znalazła się w Puszczy Kampinoskiej. Pomimo usilnych starań nie udało się jej wrócić do walczącej Warszawy. Przeszła do działalności partyzanckiej w szeregach AK. Powróciła do Warszawy pod koniec stycznia 1945 roku.

Kilka lat przed śmiercią Izabela Horodecka „Teresa” awansowana została ze stopnia majora na podpułkownika. Była Kawalerem Krzyża Walecznych (trzykrotnie), Orderu Virtuti Militari V klasy, Krzyża Armii Krajowej. Zmarła 1 kwietnia 2010 roku w swoim mieszkaniu na Saskiej Kępie.

Izabella Horodcka
"Szybko i skutecznie 1939-1945. Raport najniebezpieczniejszej kobiety podziemia"
Wydawnictwo Art Studio Anbaza, Warszawa 2017

Dołącz do dyskusji - napisz komentarz

Prosimy o zachowanie kultury wypowiedzi.
Obraźliwe komentarze są blokowane wraz z ich autorami.

Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.

Dodaj pierwszy komentarz i bądź motorem nowej dyskusji. Zachęcamy do tego.
  • Poszerzanie wspólnoty

    Poszerzanie wspólnoty

    Fotografia humanistyczna ze zbiorów Muzeum w Gliwicach,  Wystawa w Czytelni Sztuki  Czas trwania wystawy: 29.09.2023 – 17.12.2023Wernisaż wystawy: piątek, 29.09.2023 godz. 18.00.

  • MOJA ZBRODNIA (reż. François Ozon)

    MOJA ZBRODNIA (reż. François Ozon)

    Pełna lekkości i humoru komedia kryminalna w reżyserii Françoisa Ozona. Moja zbrodnia to kolejny tytuł prezentowany w ramach cyklu Dojrzałe Kino. Tą luźną adaptację sztuki Georgesa…

  • OPPENHEIMER (reż. Christopher Nolan)

    OPPENHEIMER (reż. Christopher Nolan)

    Najnowszy film Christophera Nolana Oppenheimer to kolejny tytuł prezentowany w ramach cyklu Dojrzałe Kino. Tą porywającą historię fizyka Roberta Oppenheimera seniorzy zobaczą w środę, 16…

Ja Kobieta